350-lecie beatyfikacji bł. Salomei
W obecnym roku dane nam jest obchodzić jubileusz: 350-rocznicę beatyfikacji bł. Salomei.
Breve Klemensa X Apostolicae servitius officium ogłoszono 18 grudnia 1673 roku. Wcześniej, 6 maja tegoż roku, Święta Kongregacja Obrzędów przekazała akta beatyfikacyjne Ojcu Świętemu, który 17 maja 1673 roku zatwierdził kult Piastówny. Nie wydano jednak bulli beatyfikacyjnej; wpisano imię Salomei w poczet błogosławionych na podstawie oficjalnego uznania jej kultu.
Salomea została otoczona czcią wkrótce po śmierci, co dowodzi o świętości jej życia. Od tego też czasu rozpoczęto przygotowania do procesu beatyfikacyjnego. W tym celu spisano w środowisku krakowskich franciszkanów (piórem Brata Mniejszego Stanisława) Żywot bł. Salomei, czyli Vita Sanctae Salomeae. Do dzieła włączono wcześniej spisany tekst na temat cudów - Capitulum de miraculis.
Grobowiec z ciałem Salomei otwarto po raz pierwszy w roku 1340. Znaleziono zniszczoną trumnę, kości i prochy. Kości obmyto winem i podzielono na dwie części. Pierwszą złożono do drewnianej skrzynki i podpisano: „Ossa felicis memoriae Domine Salomeae a capite usque ad cingulum sunt ista. Anno Domini MCCCXL levata, primo lota, hic posita”. Pozostałe kości złożono w ołowianej trumience. Obie złożono z powrotem do grobu, jednak w oddzielnych murowanych kubikulach, co potwierdziło kolejne recognitio w roku 1630. Dlaczego kości rozdzielono? Najprawdopodobniej z powodu epidemii, zwanej potocznie morowym powietrzem, klaryski poprosiły franciszkanów o relikwie swej duchowej Matki. Po ustaniu zarazy czczone pozostałości ciała Salomei zwrócono Braciom Mniejszym.
Kult Salomei szerzył się w Krakowie. Mieszkańcy miasta przynosili do grobu świece, vota, lampy i tu zanosili swoje modły. W drugiej połowie wieku XVI postawiono nad grobem ołtarz z wizerunkiem Piastówny, z baldachimem wpieranym czterema kolumnami. Scholastyk krakowski Henryk Firlej, późniejszy biskup płocki oraz arcybiskup gnieźnieński, ufundował większy obraz Salomei, z Matką Boską i Dzieciątkiem. Przy ołtarzu regularnie, w każdą sobotę, odprawiano nabożeństwa. Raz w roku, 10 listopada, obchodzono uroczyście, przy licznym udziale wiernych, pamiątkę jej śmierci.
Klaryski oraz krakowscy franciszkanie, stróże ciała pierwszej polskiej klaryski poczynili skuteczne działania, aby wynieść Salomeę do chwały błogosławionych. Generał Zakonu Jakub Belunensis zezwolił w roku 1622 na podniesienie relikwii. Wykopano zatem kości znajdujące się przy grobie Salomei. Wydobyte szczątki nie należały jednak do Salomei, lecz okazały się pozostałością ciała gorliwej czcicielki Salomei, szlachcianki Doroty Kotowskiej, która po śmierci męża zamieszkała jako rezydentka przy klasztorze klarysek i pragnęła być pogrzebana przy jej ołtarzu. Zeznania zakonnic w klasztorze świętego Andrzeja potwierdziły, iż zezwolono jej na ten pochówek. Relikwie Salomei spoczywały w niewielkim oddaleniu, pośrodku kościoła. Biskup Marcin Szyszkowski wydał zgodę na przeniesienie kości w dogodniejsze miejsce; potwierdził ją w dniu 20 lutego 1630 roku prowincjał Braci Mniejszych, Franciszek Madaliński. Powołano komisję, której skład i prace opisał dokładnie ksiądz Adam Opatowiusz. Poszukiwania relikwii rozpoczęto w dniu 6 marca 1630 roku. Wcześniej, kiedy za pomocą murarzy i robotników opłacanych przez konwent klarysek rozebrano ołtarz, odnaleziono w głębi niesklepiony mur, pod którym mieściły się trzy drobne kwatery, a w nich dwie opisane trumienki. Odkrycie było powodem wielkiej radości zarówno dla klarysek, jak i franciszkanów. Również czciciele Służebnicy Bożej cieszyli się z odnalezienia jej ciała. Przynieśli paciorki oraz koronki do potarcia o kości. Wyjęto zatem trumienki z relikwiami Salomei i opieczętowano.
Pierwszy krakowski proces informacyjny trwał od 6 września 1650 do 12 kwietnia 1651. Proces prawny poprzedzony został trzema suplikami króla Polski Jana Kazimierza (1648-1688), oraz prośbą biskupa krakowskiego Piotra Gembickiego (1642-1657) do Stolicy Apostolskiej o ogłoszenie Salomei błogosławioną. Zeznawało w nim wiele osób, wśród nich ksieni Jadwiga Tarłówna i dziesięć klarysek. Akta przekazano dykasterii rzymskiej. Pół wieku wcześniej kardynał Jerzy Radziwiłł przywiózł z Rzymu obrazy z wypisanymi drukiem cudami, jakich wierni doznali za przyczyną Salomei, o czym wspomniała Anna Piasecka podczas zeznania w pierwszym procesie beatyfikacyjnym Służebnicy Bożej w roku 1650.
W Wiecznym Mieście uznano krakowskie akta za niewystarczające do formalnego pozytywnego rozpatrzenia. Kolejne opóźnienie spowodował najazd Szwedów na Polskę. Po podpisaniu pokoju, Jan Kazimierz oraz królowa Ludwika Maria z innymi ważnymi osobistościami poprosili papieża Aleksandra VII o wznowienie procesu. Wcześniej ksieni Zofia Zbigniewa Gawrońska z konwentem liczącym aż 72 osoby (zapewne z nowicjuszkami i konwerskami) 1 maja 1654 roku poprosiły papieża Innocentego X o pozwolenie na oddawanie Salomei publicznego kultu. Z podobną prośbą zwrócili się do Stolicy Apostolskiej burmistrz i rajcy krakowscy oraz kasztelan krakowski Stanisław Warszyński (dwukrotnie). Po czym rozpoczął się drugi krakowski proces informacyjny, już za przełożeństwa ksieni Agnieszki Fałęckiej, zakończony 7 marca 1665 roku. Akta rozpatrywano w Rzymie przez siedem lat. Jak wspomniano wyżej, w dniu 17 maja 1673 roku papież Klemens X zaaprobował kult Salomei jako „nieprzerwany o niepamiętnych czasów”. Zezwolił na odprawianie Mszy świętej ku jej czci w dniu 17 listopada na terenie Królestwa Polskiego oraz w całym Zakonie franciszkańskim. W czasie nowenny, w roku beatyfikacji Salomei (8-16 listopada), wznoszono modlitwy za wstawiennictwem nowej Błogosławionej o pokój w Polsce i w intencji obrony Europy przed zalewem islamu. Dnia 11 listopada, po trzecim dniu nowenny, wojska polskie i litewskie pod wodzą hetmana wielkiego koronnego Jana Sobieskiego odniosły zwycięstwo nad trzydziestopięciotysięczną armią turecką pod dowództwem Husejna Paszy.
Niech nasza Błogosławiona i dzisiaj uprasza nam zwycięstwo prawdy i dobra na całym świecie.
