SPRAWOZDANIE Z PRAC KONSERWATORSKICH I RESTAURATORSKICH
KONSERWACJA OŁTARZA GŁÓWNEGO PW. ŚW. ANDRZEJA
W PREZBITERIUM KOŚCIOŁA PW. ŚW. ANDRZEJA W KLASZTORZE SIÓSTR
KLARYSEK PRZY UL. GRODZKIEJ W KRAKOWIE
OPIS PRAC KONSERWATORSKICH I RESTAURATORSKICH – I ETAP PRAC – 2024
AKTUALNY ZAKRES PRAC OBJĄŁ PRACE KONSERWATORSKIE I RESTAURATORSKIE KAMIENNEJ STRUKTURY OŁTARZA, KONSERWACJĘ TECHNICZNĄ PILASTRÓW WRAZ Z KAPITELAMI, DEZYNFEKCJĘ, DEZYNSEKCJĘ, IMPREGNACJĘ WZMACNIAJĄCĄ ELEMENTÓW DREWNIANYCH ORAZ BADANIA STRATYGRAFICZNE.
KAMIENNA STRUKTURA OŁTARZA
Przed przystąpieniem do bezpośrednich prac, oprócz badań konserwatorskich, stratygraficznych przeprowadzono kwerendę archiwalną oraz wykonano szczegółową dokumentację fotograficzną. Dokumentację tę kontynuowano w trakcie oraz wykonano po przeprowadzonych zabiegach konserwatorsko-restauratorskich.
Pierwszy etap prac stanowiło oczyszczenie powierzchni kamienia z zanieczyszczeń powierzchniowych. Następnie powierzchnię czarnego „marmuru” dębnickiego (wapień zbity) oraz „marmuru” paczółtowickiego (wapień zbity) oczyszczono z wykorzystaniem odpowiedniego środka chemicznego przeznaczonego do powierzchni kamiennych oraz materiałów ściernych o różnym stopniu uziarnienia.
W trakcie prac, w odniesieniu do kwerendy archiwalnej, badań obiektu, stanu zachowania, podjęto decyzję o częściowym przywróceniu pierwotnego/historycznego wyglądu ołtarza poprzez usunięcie wtórnych złoceń i odsłonięcie tzw. „marmuru bł. Salomei”. Wtórne złocenia usuwano materiałami ściernymi o różnym stopniu uziarnienia.
Po oczyszczeniu powierzchni przystąpiono do usuwania wtórnych, nieestetycznych oraz odspajających się uzupełnień powierzchni, ręcznie przy użyciu młotków i odpowiednich dłut kamieniarskich. Po usunięciu powyższych uzupełnień rozpoczęto uzupełnianie ubytków powierzchni. Wykorzystano do tego żywicę poliestrową z dodatkiem odpowiednich past barwiących oraz zaprawę mineralną z dodatkiem pigmentów mineralnych. Uzupełnienia opracowano ręcznie przy użyciu papierów ściernych o różnym stopniu uziarnienia oraz mechanicznie odpowiednimi urządzeniami. Uzupełnienia spoinowania w obrębie „marmuru” paczółtowickiego wykonano zaprawą mineralną z dodatkiem pigmentów mineralnych. Usunięto zdegradowane spoinowanie i uzupełniono je zaprawą mineralną barwioną w masie. Wykonano reperację tynkowanych górnych partii ołtarza (zaprawa mineralna). Następnie przystąpiono do końcowego szlifowania kamiennej powierzchni obiektu papierami ściernymi na mokro. Kolejnym etapem było nałożenie na oczyszczoną powierzchnię warstwy impregnatu i w dalszej kolejności warstwy wosku, którą poddano polerowaniu.
PILASTRY Z KAPITELAMI
Przeprowadzono konserwację techniczną pilastrów z kapitelami. Wykonano badania stratygraficzne oraz dokumentację fotograficzną. Na wstępie oczyszczono powierzchnię z luźnych zanieczyszczeń. Powierzchnię kapiteli oczyszczono z użyciem pary wodnej pod odpowiednim ciśnieniem natomiast powierzchnię pilastrów oczyszczono za pomocą specjalistycznych gąbek do oczyszczania powierzchni malowideł. Wykonano podklejenie odspajających się i spękanych partii (zaprawa iniekcyjna i wzmacniająca). Uzupełniono ubytki powierzchni (zaprawa mineralna).
ELEMENTY DREWNIANE
Oczyszczono powierzchnię odwroci elementów drewnianych z luźnych zanieczyszczeń. Następnie w odpowiednich odstępach czasowych pokryto je preparatem owadobójczym i biobójczym oraz poddano impregnacji wzmacniającej.
dr konserwacji dzieł sztuki Paulina Krupa
Fot.1. Ołtarz główny pw. św. Andrzeja w prezbiterium kościoła pw. św. Andrzeja w Klasztorze Sióstr Klarysek przy ul. Grodzkiej 54 w Krakowie, fragment. Stan po pracach konserwatorsko-restauratorskich (I etap prac – 2024). Kamienna struktura ołtarza z odsłoniętym „marmurem bł. Salomei” (partia kapiteli, kamienna rama). Fot. P. Krupa, 2024
Fot.2. Ołtarz główny pw. św. Andrzeja w prezbiterium kościoła pw. św. Andrzeja w Klasztorze Sióstr Klarysek przy ul. Grodzkiej 54 w Krakowie, fragment. Stan po pracach konserwatorsko-restauratorskich (I etap prac – 2024). Kamienna struktura ołtarza z odsłoniętym „marmurem bł. Salomei” (partia kapiteli). Fot. P. Krupa, 2024
Fot.2. Ołtarz główny pw. św. Andrzeja w prezbiterium kościoła pw. św. Andrzeja w Klasztorze Sióstr Klarysek przy ul. Grodzkiej 54 w Krakowie, fragment. Stan po pracach konserwatorsko-restauratorskich (I etap prac – 2024). Kamienna struktura ołtarza z odsłoniętym „marmurem bł. Salomei” (partia kapiteli). Fot. P. Krupa, 2024